Horlama ve Uyku Apnesi Horlama, hava yolunda darlık oluştuğu durumlarda ortaya çıkan gürültü biçimindeki sestir. Erişkin insanların %45 i zaman zaman %25 i sürekli horlar. Horlama erkeklerde ve şişman kişilerde daha sık olmakla beraber her insanda görülebilir. Yaşla birlikte horlama sıklığı artar.
Neden Horlarız?
Dil kökü, küçük dil, yumuşak damak ve bademciklerin geniz bölgesi ile birleştiği bölge kendiliğinden daralabilen bir bölgedir. Uyku sırasında bu bölgedeki kasların gevşemesi ile hava geçiş alanı daralmakta ve geçen hava gevşek dokularda titreşim oluşturarak horlamaya neden olmaktadır. Şişman insanlarda kalın ve yağlı boyun dokusu, çocuklarda ise büyük bademcik ve geniz eti en sık rastlanan horlama nedenlerindendir. Burun tıkanıklığı olan kişiler havayı almak için genizde aşırı vakum yaratır. Bu vakum boğazda büzüşebilen dokuları hava yoluna doğru çeker, böylece burun açık iken horlamayan kişide horlama görülmeye başlar. Burun tıkanıklığı yapan deviasyon problemleri, burun eti büyümesi, polipler horlama yapabilirler. Yumuşak damak küçük dilin uzun olması veya oluşan sarkmalar hava yolunu daraltarak horlamaya neden olur. Uyku sırasında dil ve boğaz kaslarında gevşeme meydana gelir. Gevşek kaslar özellikle sırt üstü yatınca dilin boğaz arkasına kaçmasına engel olamaz. Alkol ya da sakinleştirici ilaç alımı bu kas gevşemesini, dolayısıyla horlamayı arttırır.
Tıkayıcı Uyku-Apne Sendromu (TUAS) Nedir?
Horlama Tedavisi “apne” nefes durması demektir. TUAS, uykunun başlamasıyla birlikte yumuşak dokuların gevşemesi ve nefes alma sırasında oluşan negatif basınç dolayısıyla solunum yolunun tıkanması, böylece ağız ve burundan hava girişinin en az 10 saniye süreyle engellenmesi ve bu sırada vücudun solunum için aşırı çaba göstermesiyle karakterize ciddi bir hastalıktır.
Nefes durmaları gece boyunca sık olarak (bazen yüzlerce kez) tekrarlar, her biri ortalama 20-40 saniye sürelidir, şiddetli olgularda bu süre iki dakikadan fazla olabilir. Nefes durmaları sırasında kandaki oksijen miktarı önemli ölçüde azalır, dolayısıyla kalp, beyin ve diğer organlara yeterli oksijen ulaşmaz.
TUAS Nasıl Tanıyabilirim Belirtileri Nelerdir?
Solunum problemleri uykuda oluştuğu için hastanın kendisi durumdan haberdar değildir. Durumu hemen daima hastanın eşi veya yakınları farkeder. En belirgin bulgu horlamadır. Hastaların hemen tamamı çok şiddetli biçimde horlarlar. Hasta düzenli şekilde horlarken aniden sesi kesilir. Hastanın yakınları, önce bu durumun farkına varırlar. Nefes durması sırasında karın ve göğüs hareketleri devam eder. Bu yüzden hava girişinin durduğunu, dışarıdan izleyen birinin ilk anda anlaması zordur. Yukarıdaki tıkanıklığı yenmek için diyafram dittikçe daha fazla kasılır, karın göğüs hareketlerinin genliği artar ve bu artmış solunum eforuyla tıkanıklık yenilince hasta öncekinden daha şiddetli bir ses çıkararak (adeta kükrer gibi) tekrar solumaya başlar.
Hastalığın ilk ve en belirgin semptomu gündüz aşırı uykululuk halidir. Diğer belirtiler ise; Sabah şiddetli ağız kuruluğu ile uyanma Sabah baş ağrıları eskiye oranla daha sinirli ve tahammülsüz olma Anksiyete Konsantrasyonu sürdürmede güçlük çocuklarda okul başarısının düşmesi . erkeklerde iktidarsızlık ve eskiden olmayan gece terlemeleri.
TUAS Tanısı Nasıl Konulur?
TUAS teşhisi , bir uyku çalışması ile koyulur. Bir gece boyunca uyku odasında polisomnografi cihazına bağlı olarak uyuyan hastanın uykuya ait tüm kayıtları alınarak değerlendirilir. Tedavi planı ise her hastanın belirtileri, uyku çalışması sonuçları ve muayene bulgularına göre düzenlenir. Tedavi alerji veya enfeksiyon tedavisi gibi daha basit yada bademcik geniz eti veya burun bozukluklarının cerrahi tedavisini gerektirir biçimdedir. Boğazdaki hareketli dokuların sabitleşmesi ve hava yolunun daha genişletilmesini sağlayan horlama ameliyatlarından başarılı sonuçlar elde edilmektedir. Bu ameliyatlara uvulopalatofarengoplasti ameliyatı (UPPP) adı verilmektedir. Hasta için bademcik ameliyatından çok farklı his vermez. Lazerin kullanıldığı Laser-assisted uvupalatoplasti (LASUP) lokal anestezi ile yapılabilen bir başka ameliyattır.Genel durumu ameliyata uygun olamayan, başka bir hastalığından dolayı ameliyat olamayan yada cerrahiden fayda göremeyecek kadar ileri hastalarda CPAP veya BPAP denilen pozitif basınçlı bir ağız-burun maskesi kullanılmaktadır.