Tansiyon Nedir ?
Sözlüğe bakıldığında basınç ve gerginlik gibi anlamlara geldiği görülen tansiyon sözcüğü, sağlık alanında önüne veya arkasına sözcük eklemeden kullanıldığında, atardamarların içindeki kan basıncını ifade eder.
Damarın içinde kanın akabilmesi için belirli bir basıncının olması gerekir. Bu basıncı, kalbin atmasıyla kanı damarların içine pompalaması ve atardamarların içine kanı belirli bir basınçla pompalar. Bu sırada damar içindeki basınç en yüksek düzeye ulaşır. Bu basınç tıpta sistolik basınç, halk arasında büyük tansiyon adı verilir.
Kalbin gevşemesiyle, damar içine pompalanan kan durur. İşte bu sırada devreye damarın elastikliği girer. Önce genişlemiş olan damar, kana bir basınç uygulayarak kalbin gevşemesi anında kan akımı sağlar. İşte bu sırada oluşan en düşük basınca da tıpta diastolik tansiyon, halk arasında küçük denilir. Bu basınç 1cm 2 alanındaki civa sütununun tabanına yaptığı basınçla karşılaştırılarak belirtilir.
Örneğin bir kişinin tansiyon 12 dediğimiz zaman bu basınç 12 cm yüksekliğindeki civa sütununun tabanına yaptığı basınca eşdeğerdir. Tıpta bu ölçüler mm olarak belirtilir. Yani halk aasında 12-14 gibi cm cinsinden söylenen ölçüler tıpta 120-140 gibi mm cinsinden ifade edilir.
Normal tansiyon değerleri nelerdir ?
Tıpta genel olarak herkesin bünyesinin farklı olduğunu bilmek gerekir. Bu nedenle herkesin tansiyon ölçüm değerlerinin aynı olması beklenemez. Bu nedenle bir kişide tansiyonun yükselmiş yada düşmüş olduğundan bahsedebilmek için herhangi br şikayetinin ya da hastalığının olmadığı dönemde tansiyonun zaman zaman ölçülüp değerlerinin bir kenara kaydedilmesi yararlıdır. Herkesin tansiyon değerlerinin farklı olduğundan bahsettik ama genel olarak normal kabul edilen sınırları da ihmal etmemek gerekir. Yapılan araştırmalar sonucu, yaşın artışıyla küçük değişmeler olmakla beraber sistolik (büyük) tansiyon için 120 ile 140, ya da Türkiye’de yaygın söylendiği gibi 12 ile 14 arası, diastolik (küçük) tansiyon için 70-90 ya da 7-9 arası olması halinde tansiyona bağlı olarak bir sağlık sorunu riski doğmadığı belirlenmiştir.
Düşük tansiyon nedir?
Tıp dilinde hipotansiyon olarak adlandırılan düşük tansiyon, belirli bir düzeye kadar sorun yaratmaz. Tam tersine normalin biraz altında olması kalp-damar hastalıklarından uzak daha sağlıklı bir yaşam sürme nedenidir. Düşük tansiyon sorun olduğu durum, sistolik tansiyonun çok uzun süreler için 70 mm den düşük kalması halleridir. Böyle hallerde şok durumundan söz edilir. Düşük tansiyonun en sık rastlanan şekli ortostatik hipotansiyondur. Kişinin oturur veya yatar durumda iken normal düzeylerde olan tansiyonunun ayağa kalkınca düşmesi halidir.Bu durumda bir süre için beyine daha az kan gideceği için geçici olarak denge ve şuur bozuklukları ortaya çıkabilir. Sıvı kayıpları sırasında daha sık görülen bu durum sıvı açığının kapatılmasına rağmen devam ediyorsa veya yüksek tansiyon tedavisi altında olanlarda görülüyorsa doktora başvurmak gerekecektir.