Çocuk alerjileri genetik yatkınlık ve çevredeki alerjenin (ev tozu akarı, polen) yeteri miktarda bir araya gelmesi ile önce vücutta bebeklik döneminden itibaren bir duyarlılaşma oluşur.Hatta bu duyarlılaşma anne karnında (fetüs) iken başlar. Bu duyarlılık sonucu bağışıklık sistemi normalde bu maddeye karşı salgılamaması geren IgE adında bir antikor salgılar. Bu antikor kan dolaşımı ile vücudun her tarafına dağılarak bağışıklık sistemi hücrelerine yapışır. Eğer alerjen vücuda bir daha ulaşırsa hemen onu tanır ve normalde görülmeyen çok şiddetli bir reaksiyon (hipersensitivite = aşırı duyarlılık reaksiyonu) verir.
Çocuk Alerjileri Hangi Şekillerde Görülür?
Bu reaksiyon esnasında bağışıklık sisteminden salgılanan binlerce madde alerjenin etki yarattığı organda anormal şiddette bir alerjik yangı oluşturur ve hastalığın bulgularının çıkmasına neden olur. Bu eğer alerjik yangı burunda ise hapşırma, burun akıntısı, burun kaşıntısı, gözlerde yanma sulanma ile karakterli olan saman nezlesine, akciğerde bronşlarda ise hırıltılı nefes alıp verme, nefes darlığı ve koyu balgam çıkarma ile ortaya çıkan alerjik bronş astımına, deride ise kaşıntı, kızarıklık ve kuruluğa neden olan alerjik egzamaya, bağırsakta ise karın ağrısı, ishal, kusma ve bağırsaklar dışında bir çok bulguya neden olan besin alerjisine vs neden olur.Alerjiye neden olan bağışıklık sistemimizin çevremizdeki alerjenlere olan anormal ve şiddetli reaksiyonu olduğu ve bağışıklık sistemi hücreleri vücudumuzda kan dolaşımı olan her yerde olduğu için alerji bulguları yalnızca o organda değil bir çok ayrı organda görülebilir. Örneğin sadece migren tipi baş ağrıları, göğüs ağrıları, hareketsiz yaşama isteği, inatçı öksürük, sık sık ve uzun süreli nezle olma, çocuklarda büyüme de gerilik gibi bulgular da alerji nedeni olabilir. Sonuç olarak alerji çocuğun vücudunda her yaşta başlayabilir. Ancak her alerjik hastalığın başlangıç yaşı değişiktir.
Yaşlara Göre Çocuk Alerjileri
Besin alerjisi 3-6 ay, alerjik egzema (atopik dermatit) sıklıkla 6 ay civarında, astım 3 yaşında alerjik rintkonjoktivit (bahar alerjisi, polen alerjisi.) 5 yaş üstünde başlar. Bunlardan anlaşılması gereken en önemli ayrıntı ise bu yaşlardan önce çocuk gerekli önlemler alınarak tedavi edilmeli ve hastalıktan koruyucu önlemler alınmalıdır.
Çocuk Alerileri Çeşitleri
Alerjik bronşiyal astım (yada güncel deyimiyle sadece astım) en önemlisi hastalıktır. Solunum sıkıntısı ile gitmesi hastalığın bilinen en önemli dramatik yönüdür. Çocukluk çağında en sık kronik solunum yolu hastalığıdır. Çocukların %1-7 sinde görülür.
Alerjik rinit (AR) çocukların alerjik hastalıklar içinde en sık görülenidir. Astımikinci sıklıktadır. En sık nedeni bahar mevsiminde görülen tipidir. Mevsimsel AR ye neden olan polen alerjisidir. buna intermittent AR denir. Hastalarda sıklıkla ilkbahar ayında göz ve burun alerji bulguları görülür. Bunun nedeni bahar ile birlikte açan ot, ağaç veçiçeklerinin erkek gametleri olan polenlerin doğaya yayılmasıdır.
Atopik dermatit (bebeklik egzeması) çocukluk çağında hayatın en erken döneminde görülen alerjik hastalıklardandır. Normalden daha sık oranda bu çocuklarda bir besin alerjisi de vardır. Bu sıklıkla inek sütü alerjisidr. Ancak tüm hastalarda beklenmez. Deride yüzde, boyunda, kollarda kaşıntılı, kuru lezyonlar tipiktir.
Besin (gıda) alerjisi çocuk alerjik hastalıklar arasında en erken görülenidir. En sık nedeni inek sütüdür. Ayrıca yumurta, daha sonra ise tahıl, çerez, balık en sık görülen diğer besinlerdir.
İlaç alerjileri çocuklarda erişkinlere oranla son derece az görülürler. Bunun nedeni çocuk organizmasının denge yanıtlarının daha güçlü olması, alerjenle karşılaşma miktarının azlığı, henüz gelişimini tamamlayamamış bağışıklık sisteminin olmasıdır.
Hayvan alerjisi de çocuklarda sıkça görülen bir durumdur. En sık görülen hayvan alerjisi kedidir. Böcek alerjileri arasında arasında çocuklarda en sık görüleni arı ve sivrisinektir.
Ürtiker (kurdeşen sanıldığının aksine pek az oranda çocuklarda alerjiktir.
Anaflaksi çocuklarda acil sınıfında ve ölüme neden olan bir alerjik hastalıktır. En sık nedeni alerjik ilaç, alınması (penisilin,) arı veya sinek sokması, alerjik besin alınması vs dir.* Diğer çocuk hastalıkları arasında çocuklarda çok daha az görülen birkaç hastalık sayılabilir. Örneğin plastik madde (lateks alerjisi) ve gelişmiş ülkelerde daha sık görülen hamam böceği alerjisi ülkemizde çok azdır.